Manipülasyon örnekleri

Manipülasyon örnekleri konusunda sana var olan en güçlü manipülasyon örneğinden bahsedeceğim. Buna “aralıklı destekleme” deniliyor.

“Aşk kırıntıları ne kadar düzensiz verilirse, kancaya o kadar fazla gelirsin, kafesteki bir fare gibi” – Anonim

Aralıklı destekleme aşırı güçlü ve etkili bir manipülasyon örneğidir. Aslında, psikoloji uzmanları onu varoluştaki en güçlü motivatör olarak görüyor. Bu taktiği kullanarak, manipülatör kurbanı istediği gibi davrandırmaya, düşünmeye ve hissettirmeye motive ediyor.

Aralıklı desteklemede, manipülatör kurbanına rastgele, düzensiz bir şekilde pozitif destekleme –ilgi, övgü, memnuniyet, sevgi, seks, aşkını ifade etme- verir. Bu pozitif desteklemeyi arttırmak istediği davranışa karşı verirler veya bunu belirsizlik, anksiyete ve özlem çektirme için geri tutarlar.

Aralıklı destekleme şüphe, korku ve anksiyete iklimi yaratır. Bu kurbanı sürekli manipülatörden endişesini hafifletecek aralıklı destekleme aramaya iter. Aralıklı destekleme olan ödül verildiğinde, bu çok güçlüdür. Beyne dopamin hormonları ve diğer iyi hissettiren nörokimyasallar akın eder. Bu bağımlılık yaratır.

Manipülasyon örnekleri konusunda eğer bu taktiklerin kurbanıysan, manipülastörün geri çekildiğini hissedebilirsin. Sana alıştığın ilgi ve sevgiyi vermez ve bir şeylerin ters gittiği ve bunları kaybedeceğin konusunda kaygılanırsın. Eğer ona bir şeyler ter mi gidiyor diye sorarsan, bunu reddedeceklerdir. Bir noktada manipülatör bir zamanlar tekrar olduğu gibi ilgili, romantik, sevgili dolu bir insan gibi davranmaya başlar. Anksiyeten ve şüphelerin rahatlar ve kendini dünyanın tepesinde hissedersin. Ama sonra bunları tekrar çeker ve ansiyeteyle bir kere daha tükenirsin. Aralıklı desteklemeyle manipülatör seni duygusal bir roller coaster’a koyar, modun ve duygusal iyiliğin seni ödüllendirmesine ve bu ödülü geri çekmesine bağlı hale gelir.

Manipülatör bunu gücünü ve senin üzerindeki kontrolünü arttırmak için bilinçli olarak yapar. Ve aynı zamanda onun aşkını, ilgisini ve onayını daha fazla arzulaman için. Rastgele şekilde beslenen bir laboratuvar faresine dönersin. Fare başka hiçbir şey düşünmez ve sen de öyle olursun.

Aralıklı destekleme nedeniyle manipülatör ile bağın daha güçlenir, buna onu memnun etme ve kaybetme korkusu hislerin eşlik eder.

Bu kötü niyetli manipülasyon en kötü halini alır. Aralıklı destekleme beşinci bölümde daha detaylı incelenecek.

Manipülasyon örnekleri – En güçlü manipülasyon tekniği

Yeni bir aşk bulmaktan daha büyük bir mutluluk ve sevinç yoktur. Daha önce aşkın ne olduğunu bilmiyor olduğunu fark etmiş ve inanılmaz bir mutluluk deneyimlemiş olabilirsin.

Ve bir gün beklenmedik bir şey olur. Mide bulandırıcı bir his hissedersin. İçgüsel seviyede onun seni ittiğini sezersin ama neden olduğunu bilemezsin. Kalbin halsiz düşer ve boğazın korkudan düğümlenir.

Patolojik ilişkilerde bir süreç olarak, aşkı bulma mutluluğu onu kaybetme korkusuna dönüşür. Bu olduğunda manipülatör kontrolü alır. İdealize ettiğin insan senin değerini düşürür. Bayır aşağı uzun ve acılı bir yolculuk başlar.

Korku berrak düşünme becerimizi alıp götürür. Bu şiddetli şekilde güçlü rahatsız edici bir duygudur ve tekrar güvende olmak isteriz. Bu durumda korku sevgili ve harika olduğuna inandığımız partneri kaybetme korkusunun tehdidinden kaynaklanır.

Korkuyu hissettiğimizde, korkuyu uzaklaştıracak insan için her şeyi yapmaya hazır oluruz. Bu durumda, o kişi bu durumun yaşanmasına neden olan kişidir – manipülatör. O tekrar ilgili ve sevgi dolu olarak korkumuzu alabilir ve biz ilgili ve sevgiyi tekrar almaya çalışırız. Manipülatör bize gizli manipülasyonun nasıl kullanıldığını gösterir ki bu bize kancayı takması demektir. Gördüğün gibi manipülasyon örnekleri arasında bu en güçlülerinden biridir.

Eğer korku bizim kaçınmak istediğimiz bir şeyse, manipülatör bunu bir kanca olarak nasıl kullanabilir?

Korkuyu diğer başka aşırı güçlü bir duyguyla değiştirerek: Aşk.

İlişkiyi kaybetme korkusu yaratma – ve onu aşk ve ilgi iler periyodik olarak rahatlatma- aralıklı destekleme denilen güçlü bir manipülasyon taktiğini ifade eder.

Bu pozitif şeyler korkuyu sürgün eder ve kuvvetli dozda dopamin dahil iyi hormonlar ve nerokimyasallar salgılattırır.

Manipülasyon örnekleri konusuna devam edelim .. Hiçbir gazinoda bulunup slot makinesiyle oynadın mı? Bir çeyreklik atarsın ve kolu çekersin, renkli meyve resimlerini ve rakamları izlersin, zil zangırdar. Eğer bir şey kazanmazsan şimdiye kadar koyduğun tüm parayı kaybetme korkusu yaşarsın, o yüzden denemeye devam edersin. Şimdi bu makineden ayrılırsan ve senden sonraki kişi oturup kolu çektiğinde kazanırsa? Birkaç çeyreklik daha atarsın, kolu çekersin ve –inanılmaz bir şekilde- kırmızı 7 sıralanır, zil çalar ve renkli ışıklar yanar. Çeyreklikler aşağıda bekleyen eline dökülür. Bekleyen ellerine çeyrekliklerin dökülmesi beynini aydınlatır. Memnuniyet veriri dopamin hormonu salgılanır ve şimdi daha fazlasını istiyorsundur. Kaybetmekten korkarsın, paranı geri istersin. Ve şimdi elinde parıldayan çeyreklikler vardı, oynamamak için bir neden yoktur. Kim bilir? Belki büyük jackpot’u bulursun! Makinaya para atmaya devam edersin. Heyecan, küçük jackpotları kazanmanın rahatlaması ve kaybetmekten korkma duyguları birbirini takip ediyordur. Kancaya gelmişsindir.

Psikoloji araştırmacıları aralıklı desteklemenin manipülasyon örneği olarak gezegendeki en güçlü motivatör olduğunu söyler. O aynı zamanda en kötücül manipülasyon taktiğidir. Aralıklı destekleme basitçe tekrarlanan davranışa karşı verilen tahmin edilemez, rastgele ödüllerdir. Ama kişinin arzu edilen gibi hissetmesi ve davranmasını sağlayan bir tane güçlü formül daha vardır. Aşırı seviyelere yükseltilebilir, takıntılı, hatta kendini tahrip edici itaatkarlık yaratır. O olurken onu fark edemeyeceksindir… ancak taktiğin farkında olmazsan ve nasıl işlediğini bilmiyorsan.

Manipülatif ilişkilerde, daha sıklıkla aşk kırıntıları verilirse daha fazla kancaya gelirsin. Laboratuvar kafesindeki bir fare gibi koşullandırılırsın. Farelere kafesteki düğmeye bastıklarında rastgele şekilde lezzetli bir lokma dağıtılır, düğmeye takıntılı şekilde basarlar. Bir süre sonra, daha fazla lokma gelmese bile basmaya devam ederler… Ta ki açlıktan ölene dek. Benzer şekilde bizde ortada daha fazla aşk kalmayana kadar bir partnere dayanabiliriz.

Laboratuvar fareleri onlara sürekli devam eden pozitif destekleme verildiği için düğmeye basmayı öğrenirler. Bunu love bombing gibi düşün. Deney başlayınca, fare düğmeye her bastığında lokmayı alır. Sonra araştırmacılar oyunu değiştirir. Fare düğmeye basar ve lokma her basışta teslim edilmez, sadece bazen teslim edilir. Fare beslenemeyeceğinden korkar ama geçmişte düğmeye basarak beslendiğini biliyordur o yüzden biraz daha alana dek basmaya devam eder. Arada bir lokma almaya devam ettikçe basmaya devam eder. Lokmalar gelmemeye başlayınca, bir daha basarsa alacağına emindir veya ondan sonraki basışında… o yüzden denemeyi hiç bırakmaz.

Manipülatif ilişkiler de aynı şekilde işler. Sen faresin ve lokma almaya çalıştığın aşktır.

Aralıklı destekleme travmatik bağlanmada büyük bir rol oynar. Travma bağı suiistimalciye olan büyük bir bağlanmadır.

Güçlü duygusal bağlanma suiistimalci ilişkinin iki özelliği geliştirir: güç dengesizliği ve aralıklı iyi-kötü tedavisi.

Manipülasyon örneği olarak aralıklı destekleme sinsice başlar. Pozitif destekleme evresi – love bombing- biter. Belki telefon aramasına ve mesaja dönülmez ya da genellikle dönüldüğü saatte dönülmez. Bir caddede yürürken her zaman bizim elimizi tutan sevdiğimizin eli bu sefer ceplerindedir, partnerimizin başkasıyla flört ettiğini fark ederiz, bunu reddetse bile. Bir haftalığına sevişme modunda değillerdir. İnce ve üstü kapalı bir şekilde eleştiricilerdir veya bizi kilomuzdan, yaşımızdan, fikir veya daha önce aşk göstergesi olduğunu söyledikleri bir tuhaflığımızdan ötürü küçültürler. Bizi hoş olmayan bir şekilde başkasıyla karşılaştırırlar. Bizi sessizlikle terbiye ederler.

Biraz ve biraz, daha kötüye gider. Daha da kötüye. Ama her zaman arada bir lokma verilir: partnerin eskiden olduğu sevgi dolu, ilgili partnere döner. Tüm umutlar yok olmamıştır. Farkında olmayarak duygusal bir roaller coaster’a koyulmuşsundur, baş döndürücü yüksekliklerde, öldürücü düşüşlerde sürüş yapıyorsundur.

Manipülasyon örneği olan aralıklı desteklemenin kurbanı olmak için ne yapabilirsin? Eğer onun hakkında bir şey bilmiyorsan  fark etmesi zordur ama şuan bilgi ile donandın. Gelecek ilişkilerinde aklında tutman için bazı şeyler:

Partnerinin güvenilirliğini sürekli göz önünde tut. Bir kere güvenini kazanınca, bir çok kötü davranışın yanlarına kalması çok kolaydır. Sonuçta onları güvenilir olarak etiketlemişsindir. Ama güven bir kere verilen ve sonsuza kadar kalan bir şey değildir. Bir insanın güvenilirliği gerekirse tekrar değerlendirilmelidir. Partnerin hala güvenini hak ediyor mu?

Güven üç şeye dayanır: tahmin edilebilirlik, güvenilirlik ve inanç. Tahmin edilebilirler partnerinin hareketlerindeki sürekliliktir. Ve tahmin edilebilir davranış aralıklı iyi-kötü, sıcak-soğuk davranışın tam kontrastıdır. Güvenilebilirlik partnerinin dürüstlüğüne güvendir. İnanç ise  partnerinin senin ihtiyaçlarına olan cevap verme niteliğidir.

Becerikli manipülatörler güven kazanmakta iyidirler ama onu devam ettirmede o kadar iyi değillerdir. Bizde güvenilir imajlarına güvenilirler.

Önceki bölümde öğrendiğin manipüle edilmedeki sinyalleri aklında tut. Sağlıklı ve normal bir ilişkide gibi hissetmeyeceksin. Bu işaretler aralıklı desteklemenin işleyişte olduğunun işaretidir.

İlişkindeki güç dengesini göz önünde bulundur. Daha az umursayan taraf gücü elinde bulunduran taraftır. Kronik güvensiz, anksiyeteli ve acı duyan taraf olduğunda dikkat kesil. Bu sağlıklı bir ilişki mi, zevk aldığın, yoksa değil mi?

Manipülasyon örnekleri yazısını beğendiysen yorum bırakmayı unutma.